"Яблыкаў у гэтым годзе не будзе". Эксперт — пра ўраджай-2025

Мяркуючы па цэнах на яблыкі ў беларускіх магазінах, ураджай сёлета не задаўся. Гэта пацвярджаюць і чыноўнікі: прэм'ер-міністр Турчын заявіў, што яблыкаў сёлета будзе на 60% менш, чым летась.

Чаму так адбываецца і што з іншымі сельгаскультурамі? На гэтыя і іншыя пытанні Еўрарадыё адказаў эксперт па сельскай гаспадарцы.

Яблыкаў як не было, так і не будзе

Мікалай Лысенкаў лічыць, што дэфіцыт беларускіх яблыкаў — гэта не новая з'ява. У Беларусі іх і так заўсёды не хапала, таму даводзілася закупляць у суседняй Польшчы.

— Яблыкаў сёлета не будзе сваіх, а ў мінулыя гады вы шмат яблыкаў бачылі на прылаўках беларускіх? Я бачыў, але яны страшненькая і не вельмі годнай якасці. А цана такая, як і ў польскага яблыка, толькі наша не так доўга ляжыць, і моцна саступае па гусце.

Напрыклад, Польшча ў паўтара раза большая за Беларусь па плошчы, і там збіраюць па 3-4 мільёны тон яблыкаў штогод, а мы па 100-200 тысяч. Атрымліваецца, што мы збіраем у 20 разоў менш яблыкаў.

Прытым што там былі такія ж замаразкі, як і ў нас. Фермеры ўсімі спосабамі спрабавалі выратаваць ураджай. Дапамагала дзяржава, кампенсавала ім частку выдаткаў.

Нават у тыя часы было больш стабільнасці. Старшыню калгаса паставілі, ён там, як генеральны сакратар, — пакуль наступны яго не заменіць. А цяпер старшыня калгаса проста трымаецца за сваё крэсла, думае даўжэй пратрымацца і ў лепшым выпадку сысці на павышэнне.

Другой прычынай эксперт называе занадта маленькі бюджэт Беларусі ў цэлым.

— Колькі складае беларускі бюджэт? Па розных ацэнках 60-100 мільярдаў, так? А Польшча ўжо перасягнула трыльён. Гэта значыць, эканоміка Польшчы ў дзясяткі разоў больш магутная за беларускую. Таму яны могуць уліваць у сельскую гаспадарку нашмат больш грошай.

Белстат хлусіць?

Паводле прамежкавых звестак, які апублікаваў Белстат за студзень-верасень гэтага года, у Беларусі сабралі амаль 8 мільёнаў тон збожжа. Мікалай Лысенкаў лічыць, што такім паказчыкам не варта радавацца, паколькі — гэта яшчэ "нячыстае" зерне.

— Гэта першаснае, якое выйшла з камбайна — з травой, смеццем, пустазеллем, вільгаццю. Не сухое зерне, якое на складзе ляжыць.

З 8 мільёнаў, там у лепшым выпадку 7 патрапіць на склад. І ў Беларусі заўсёды даюць статыстыку менавіта" нячыстага " збожжа. У той жа Польшчы, Літве і нават Украіне прыводзяць дадзеныя ўжо сухога збожжа, пасля ачысткі.