Школьнікаў могуць пачаць карміць заменнікам рыбы. Хімік — чаму гэта дрэнна

Беларускія вучоныя прыдумалі мяса-раслінны камбінаваны прадукт, які можа замяніць рыбу. Ім плануюць карміць школьнікаў — дзеці не ядуць рыбу, і дзяржава “знайшла выхад”. Пра гэта распавяла прадстаўніца НАН Беларусі Наталля Камарова.

Хімік Сяргей Бесараб растлумачыў, чаму гэта дрэнная ідэя.

Навука пакуль не дае рады

Харчовая каштоўнасць прадукту вызначаецца, між іншым, біядаступнасцю — ступенню засваення арганізмам. Карысныя рэчывы ў натуральнай рыбе знаходзяцца ў складанай, сінэргетычнай сістэме.

Напрыклад, селен у рыбе працуе сінэргетычна з амега-3 тлустымі кіслотамі, абараняючы іх ад акіслення і павышаючы засваенне ёду. Таксама біядаступнасць жалеза і цынку з жывёльных крыніц значна вышэйшая, чым з раслінных.

Зрабіць такі далікатны эфект у штучна сабранай матрыцы з ізаляваных бялкоў, тлушчаў, вітамінаў і мінералаў — немагчыма на цяперашнім узроўні развіцця тэхналогій і харчовай хіміі.

Унікальнасць рыбы

Рыба — гэта “залаты стандарт” тлустых кіслот доўгай ланцуговай структуры амега-3, жыццёва неабходных для развіцця мозгу і нервовай сістэмы дзіцяці.

Раслінныя аналагі амега-3 не даюць таго ж эфекту, што натуральныя — у арганізме чалавека яны амаль не ператвараюцца ў карысныя формы.

Дадаванне некаторых мікраводарасцяў магло б крыху палепшыць сітуацыю, але сабраць з іх дакладны профіль і стабілізаваць такую кампазіцыю — надзвычай складаная задача. Усе падобныя сурагаты ў свеце змяшчаюць амега-3 толькі ў слядовых колькасцях.

З пункту гледжання дзіцячай дыеталогіі — гэта вар’яцтва. Замест цэльных і мінімальна апрацаваных прадуктаў уводзіцца нізкакаштоўны сурагат.

Таксікалагічная і алергенная небяспека

Мяса-раслінны прадукт, які змяшчае бялкі з розных крыніц, мае вельмі складаны алергенны профіль, што шматразова павялічвае рызыку непрадбачаных алергічных рэакцый.

Складаная шматстайная апрацоўка сыравіны (тэрмічная, механічная і інш.) прыводзіць да ўтварэння пабочных таксінаў.

Доўгатэрміновая шкода здароўю

Увядзенне ў харчовы рацыён дзяцей ультраперапрацаваных сурагатаў наносіць доўгатэрміновую шкоду фармаванню здаровых харчовых звычак.

Сяргей Бесараб прапануе не шукаць заменнікі, а працаваць з натуральнымі прадуктамі — дапамагаць дзецям пераадольваць натуральную для ўзросту боязь новай ежы праз асветніцкія праграмы, дэгустацыі, разнастайныя спосабы прыгатавання рыбы.

У Беларусі ж атрымліваецца замкнёнае кола: “калі табе нешта не падабаецца — мы дамо табе сурагат-імітацыю”.

Такі падыход абмяжоўвае харчовы кругагляд дзіцяці і скажона фарміруе яго ўспрыманне ежы. Дзіця, якое харчуецца толькі эрзацамі, страчвае сувязь з сапраўднай ежай, не ведае, як яна выглядае, пахне і якая на смак.

Адчужэнне ад натуральнай ежы — гэта адчужэнне ад чалавечай культуры.