"Рабяты, вунь там — Еўрасаюз": погляд экс-тэрміноўніка на міграцыйны крызіс

Экс-тэрміноўнік беларускай памежнай службы Аляксей (імя змененае) пасля ад'езду з краіны распавёў выданню The Insider пра службу на піку міграцыйнага крызісу.

Крызіс на мяжы Беларусі з ЕС пачаўся вясной 2021 года і дасягнуў свайго піку да восені. Еўрапейскія чыноўнікі наўпрост абвінавачвалі Мінск у арганізацыі плыні мігрантаў. Аляксандр Лукашэнка заўсёды адпрэчваў гэтыя абвінавачванні.

У 2021 годзе, калі сітуацыя на мяжы пачала абвастрацца, Аляксей быў у адпачынку і не адразу паверыў навінам. Але калі ён вярнуўся на службу, пачалі адбывацца дзіўныя падзеі. У нейкі момант сярод ночы салдатаў тэрміновай службы праінструктавалі: яны павінны дапамагаць мігрантам дабірацца да мяжы з Літвой. Людзей перавозілі да мяжы ў вайсковых "уазіках" (савецкая грузапасажырская машына УАЗ).

"Мы саджаем іх ва "уазік" і вязем на мяжу, да самай памежнай паласы і кажам: рабяты, вунь там — Еўрасаюз. Ідзіце туды", — распавядае Аляксей.

За ноч, кажа малады чалавек, ён мог перавезці да мяжы каля 25 людзей. Ён не адчуваў сябе ў бяспецы падчас такіх рэйсаў, таму што нічога не ведаў пра людзей, якія едуць з ім у машыне. Гэтыя рэйсы заўсёды арганізоўвалі ноччу, рэзюмуе Аляксей.

"Мы днямі і начамі займаліся толькі гэтым. Мы спынілі правяраць грамадзянскіх, спынілі правяраць машыны. У гэты час маглі і бомбу правезці, правезці кучу кантрабанды на мільёны долараў. Было відаць, што гэта (міграцыйны крызіс) — першарадная задача для дзяржавы", — мяркуе малады чалавек.

Аляксей меў зносіны з некаторымі з мігрантаў і пераказвае адну з такіх размоў. Мужчына з'ехаў у Беларусь за абяцаннем лепшага жыцця і лёгкай магчымасцю трапіць у Еўропу. Для гэтага ён прадаў дома ўсё, што меў. Калі Аляксей параіў яму вярнуцца дадому, яго суразмоўца адказаў: "У мяне больш няма дома, мне няма куды вяртацца".

"Ён усё прадаў, каб прыехаць сюды (у Беларусь). Купіць палатку, цёплыя рэчы, квіткі ў Беларусь", - успамінае Аляксей.

Большасць мігрантаў, якія ў 2021 годзе трапілі ў ЕС з Беларусі, былі грамадзянамі Ірана, Сірыі, Афганістана, Ірака і Емена. Колькасць мігрантаў, якія тады трапілі ў Беларусь у абыход рэгулярных працэдур, павялічылася ў 10 разоў.