Жанчыны ў эміграцыі распавялі пра гвалт і кантроль з боку беларусаў

Не так даўно Еўрарадыё расказала няпростую гісторыю адносін былога палітвязня Сяргея Моніча і актывісткі Анастасіі. Яна атрымала агалоску пасля публікацыі ў тэлеграм-канале "Прашмандоўцы рускай эміграцыі", які ананімныя рускамоўныя актывісткі стварылі ў траўні 2025 года. Важна разумець: гісторыі ў гэтым канале амаль не правяраюцца на дакладнасць.

Прачытаўшы ўвесь канал цалкам, мы выявілі яшчэ пяць гісторый, у якіх фігуруюць беларусы. Мы пераказалі іх, прыбраўшы асабістыя дадзеныя мужчын, а таксама пагутарылі з гендэрнай даследчыцай Ірынай Сідорскай пра тое, у чым плюсы і мінусы такога роду актывісцкіх каналаў.

Аб'юзер з Віцебска

Гэтая гісторыя адбылася ў Ізраілі. Як распавядае аўтарка паста, яна сустрэла беларуса "калі яму было 24, а мне яшчэ 15-ці не споўнілася. Ён схлусіў, што яму 18-19 гадоў".

Праз некаторы час пасля знаёмства малады чалавек наўпрост пачаў намякаць на блізкасць і пры гэтым адштурхоўваць, што "стварала нерэальныя арэлі".

Неўзабаве дзяўчына сутыкнулася з гвалтам.

"У нейкі момант разам сядзелі з агульным знаёмым <...> пілі трохі, але я чамусьці сябе адчула неяк дрэнна і на ўсялякі выпадак адышла ў прыбіральню (раптам стане горш). Праз некаторы час падышоў ён, я ўжо сядзела на ракавіне, пацалаваліся, бзік, — і ён шпурляе мяне на падлогу, аблівае халоднай вадой, гарлапаніць неразборлівую бязглуздзіцу і наступае на грудную клетку, так што дыхаць немагчыма. Сябар сышоў, разгубіўся, а мяне ён яшчэ некалькі гадзін меў", — пераказвае аўтарка тое, што адбылося.

Праз траўму апавядальніца, як сама прызнаецца, забылася надоўга пра гэты выпадак, а калі апамяталася — была глыбока ў стасунках з беларусам, у якіх прысутнічаў фінансавы, эмацыйны і сэксуальны гвалт.

Па словах дзяўчыны, нашэнне адкрытага адзення апынулася пад забаронай, мужчына кантраляваў дзе, з кім і калі яна магла мець зносіны, было забаронена заводзіць сяброў.

“У той момант калі я села на антыдэпрэсанты (па яго ж віне) паведаміла, што лібіда павінна ўпасць ў першыя месяцы прывыкання да прэпарата, па пачатку ён пагадзіўся, потым пачаў браць сілай. Пасля таго як мы рассталіся праз паўтара гады, ён згвалціў яшчэ адну дзяўчынку, ёй было 14 гадоў", — сказана ў пасце.

Аўтарка дадае, што на беларуса заведзеная крымінальная справа. "Падала на яго заяву, справа ў пракуратуры, хутка павінна перайсці ў суд", — падсумоўвае дзяўчына.

Аматар дзяўчат-падлеткаў

Мінчук-айцішнік, офіс кампаніі якога нібыта знаходзіцца на Кіпры, завёў стасункі з непаўналетняй дзяўчынай.

Аўтарка паста распавядае, што "ёй было 15 гадоў, калі ён пачаў мяне гвалціць". Маладыя людзі пасябравалі ў "Укантакце". Беларус "прасіў нюдсы (здымкі голага цела), фліртаваў, недарэчна жартаваў — была абсалютна ўся класіка грумінгу", — згадваецца ў пасце. Дзяўчына кажа, што мужчына прасіўся і трапіў у чат з такімі ж дзяўчынкамі-падлеткамі. "Пастаянна маніпуляваў, у тым ліку суіцыдам <...> дачакаўся 18-ці гадоў, калі нібыта ўсё па законе. Як сваю "дзяўчыну" хаваў ад асяроддзя", — піша дзяўчына.

Яна сцвярджае, што аднойчы адшукала на кампутары беларуса тэчку з нюдсамі такіх жа дзяўчынак, некаторым з якіх было складана даць 16 гадоў. “На той момант дакладна апрацоўваў не аднаго падлетка. <...> Самы сапраўдны драпежнік, які выкарыстоўвае падлеткаў", — лічыць аўтарка, прызнаючыся, што партнёр заразіў яе венерычным захворваннем.

Дзяўчына лічыць, што малады чалавек працягвае такі лад жыцця і па гэты дзень. Сама апавядальніца зараз праходзіць псіхатэрапію пасля такіх адносін.

Міралюбівы хіпі з кучай даўгоў

У 2022 годзе ў Батумі паміж жанчынай і беларусам, якія прыехалі з Мінска, завязаліся нефармальныя адносіны. Ён прадстаўляўся як "міралюбівы хіпі", выконваў песні пад гітару, маляваў мандалы і выстаўляў няздзейсныя бізнес-ідэі. З часам, як сцвярджае жанчына, ён "непрыкметна пераехаў да мяне і жыў за мой кошт", не маючы ўласных сродкаў і нават адзення.

Перад растаннем мужчына заняў у дзяўчыны 1300 даляраў, вярнуў толькі малую частку і перастаў выходзіць на сувязь. Ён выдаліў чаты, завёў новы тэлеграм-акаўнт і паведаміў праз агульных знаёмых, што нібыта з'ехаў у Беларусь, хоць, па яе словах, пазней апынуўся ў Тбілісі.

Спробы вярнуць доўг не ўвянчаліся поспехам. Жанчына сцвярджае, што высветліла: "Ён павінен літаральна ўсяму Батумі", — некаторыя са знаёмых мужчын нібыта звярталіся да сілавых метадаў спагнання і нават забіралі ў яго пашпарт у заклад.

Пасля пераезду з Грузіі аўтарка гісторыі прызнае, што дамагчыся вяртання доўгу стала яшчэ складаней. У завяршэнні яна перасцерагае іншых не ўступаць з гэтым маладым чалавекам у фінансавыя адносіны.

Айцішнік-маніпулятар

Увосень 2023 года апавядальніца прыехала ў Батумі і часова пасялілася ў знаёмага па імені Саша — па словах агульных сяброў, дасведчанага айці-спецыяліста, які нібыта "выгарэў" і адпачываў пасля звальнення. Ён прапанаваў ёй дапамогу ў падрыхтоўцы да інтэрв'ю па Java і быў не супраць прыняць яе ў сябе.

Спачатку паводзіны мужчыны здавалася клапатлівым: ён аплачваў жыллё, дапамагаў і актыўна клікаў праводзіць час разам. Пазней паміж імі пачаліся адносіны.

Аднак у нейкі момант, калі дзяўчына ўзяла на ператрымку хворую сабаку, мужчына раптам знік. "Ён пісаў: "Праз 40 хвілін буду" — і не прыязджаў. І так раз 20", — успамінае яна. Усе клопаты па догляду за жывёлай і арганізацыю побыту ёй давялося ўзяць на сябе.

З часам стала ясна, што Саша адначасова быў у адносінах з іншай дзяўчынай, якую доўгі час хаваў. Тая распавяла, што пачала сустракацца з ім з верасня, гэта значыць яшчэ да прыезду гераіні аповеду. Пасля канфрантацыі мужчына прызнаў наяўнасць адносін, але працягваў паводзіць сябе непаслядоўна, тлумачачы, што не можа "сплавіць" іншую дзяўчыну, таму што ў яго ключы ад кватэры.

Пазней у распараджэнні апавядальніцы апынуліся скрыншоты, дзе мужчына груба абвінавачвае сваю партнёрку ў "здрадзе" пасля яе адкрытай размовы. На думку дзяўчыны, ён — "ціхі маніпулятар з маскай клапатлівага выратавальніка", які звыкся пазбягаць адказнасці і гуляць адразу на некалькі франтоў.

"Цяпер успамінаю спакойна — проста хачу папярэдзіць: можа, ён дагэтуль жыве з адной, каламуціць з другой і падкатвае да трэцяй", — заключае аўтарка гісторыі. У рэдакцыі маюцца скрыншоты ў пацвярджэнне.

Хатні гвалт без наступстваў

У Батумі дзяўчына пазнаёмілася з маладым чалавекам, з якім спачатку паўсталі рамантычныя адносіны. Ён апынуўся без пастаяннага жылля, і маладыя людзі вырашылі арандаваць кватэру разам. Аднак неўзабаве пачалі выяўляцца праблемы, перш за ўсё — злоўжыванне алкаголем. "Ён быў цвярозы адзін раз за ўвесь час", — успамінае апавядальніца.

Паводле яе слоў, аднойчы ноччу беларус напаў на яе: "Сцягнуў з ложка, потым падняў і кінуў на падлогу са словамі "любіш лётаць — паляціш". Пасля гэтага рушылі ўслед абразы, пагрозы, ён схаваў яе тэлефон і планшэт, а таксама адмовіўся вяртаць доўг у 400 лары. Дзяўчына з'ехала да сяброўкі, зняла пабоі і звярнулася ў паліцыю.

Рэакцыя праваахоўных органаў, па словах апавядальніцы, аказалася фармальнай: "Забралі — і адпусцілі праз пару гадзін". У пратаколе паказалі, што пара "не пражыла разам два месяцы", а значыць, справа не падлягае разгляду. Пры гэтым адзін з паліцэйскіх, як сцвярджаецца, дазволіў сабе недарэчныя прапановы ў ходзе размовы.

У далейшым, па словах дзяўчыны, мужчына распаўсюджваў ілжывыя чуткі пра тое, што здарылася, пагражаў праз агульных знаёмых, "згадваў адрасы маіх сябровак", і спрабаваў псіхалагічна ціснуць, сцвярджаючы, што яе знікнення ніхто не заўважыць. Нягледзячы на доказы збіцця, адказнасці ён не панёс. Дзяўчына не магла вярнуцца ў кватэру, якую працягваў здымаць ён за яе кошт.

"Ён добра гуляе ролю "хлопчыка-дзьмухаўца", але за ёй — жорсткі чалавек з праблемамі залежнасці, агрэсіі і паталагічнай хлуснёй", — заключае пацярпелая.

"Такой чароўнай палачкі не існуе"

Гендарная даследчыца Ірына Сідорская ў размове з Еўрарадыё падкрэсліла важнасць такіх медыйных актывісцкіх праектаў, як "Прашмандоўцы рускай эміграцыі".

“Я разумею, чаму ён [тэлеграм-канал] паўстаў, якія патрэбы ён накіраваны закрыць. <...> Я разумею, наколькі для жанчын і дзяўчат гэтая інфармацыя важная, таму што праблема бяспекі з боку мужчын сапраўды існуе і можа быць актуальнай. Асабліва ў эміграцыі, калі старыя сувязі не працуюць, калі людзі знаёмяцца па-за звыклым колам зносін, і ніхто не можа ўявіць гэтага чалавека, ніхто яго не ведае".

Суразмоўніца не лічыць праект чароўнай палачкай, якая можа дапамагчы жанчынам пазбегнуць траплення ў аб'юзіўные адносіны.

“Гэта [тэлеграм-канал] усяго толькі адзін з інструментаў, які дапамагае жанчынам. [У такім выглядзе] ён будзе выконваць сваю ролю, будзе запатрабаваны і карысны. Што тычыцца таго, што там няма "належнай верыфікацыі", дык гэта ж насамрэч актывісцкі праект. У яго стваральніц няма рэсурсаў і абмежаваныя магчымасці для такой верыфікацыі — і яны пра гэта адкрыта гавораць. Праект жа не пазіцыянуецца як ісціна ў апошняй інстанцыі.

<...> Таксама аб'ектыўна не можа быць доказаў,<...> іх вельмі часта няма. Не было сведкаў, камер, зробленых фота. Будзе пэўны працэнт сітуацый, калі прыйдзецца альбо верыць на слова, альбо не верыць".

За час існавання канала, бывала, што апублікаваная інфармацыя пра агрэсараў або ашуканцаў не адпавядала рэчаіснасці. Напрыклад, адзін беларус пісаў, што яго фота выкарыстаў нейкі махляр без яго дазволу, і пост у канале да яго ніяк не ставіцца. А ў гісторыі з былым палітвязнем Сяргеем Монічам яго жонка лічыць абвінавачванні мужа ў гвалце паклёпам і збіраецца звяртацца ў суд.

З улікам гэтага, ці можна цалкам давяраць іншым гісторыям, апублікаваных у канале?

“Мне здаецца, што вы цяпер задаяце тое пытанне, якое мне кожны раз задаюць мужчыны, калі я кажу пра гендарнаабумоўлены гвалт. <...> Я, напэўна, магу пагадзіцца з тым, што такія [ілжывыя] выпадкі бываюць, — працягвае Ірына Сідорская. - Але гэта выключэнні з правілаў. Іх значная меншасць у параўнанні з тымі гісторыямі, якія праўдзівыя. У якіх ёсць факты, рэпутацыя чалавека, які не ўпершыню так сябе паводзіць.

<...> Я б усё ж раіла глядзець на мэйнстрым, на галоўную ідэю праекта. Памыляцца, на жаль, могуць усе. <...> Механізм недасканалы, але тая ж паліцыя або інстытут рэпутацыі не заўсёды спраўляюцца. Усе разам яны будуць працаваць. Але такой чароўнай палачкі не існуе".