— Ці будуць прыцягваць да крымінальнай адказнасці і саджаць у турму за экстрэмізм чалавека, які адвучыўся ў ЕГУ, напрыклад, у 2018 годзе, а потым у 2025 ЕГУ прызналі экстрэмісцкім? Ну, для мяне гэта выглядае занадта нелагічным, — працягвае аналізаваць сітуацыю Міхаіл Кірылюк. — Наўрад ці я магу сабе такое ўявіць. Але, улічваючы ўзровень распаду законнасці ў Беларусі, то можа быць выкарыстана нават гэта — для абгрунтавання палітычных пераследаў.
Мы ж памятаем, што ў нас сілавікі працуюць не для таго, каб змагацца са злачыннасцю, а для таго, каб знаходзіць нейкую колькасць "ворагаў народа" на тыдзень ці на месяц, у залежнасці ад таго, якую ім паставяць задачу.
Выпусцілі 52 чалавекі? Больш за 150 чалавек пасадзілі. І гэта толькі тых, хто афіцыйна прызнаны палітычнымі вязнямі, таму што людзей, якіх садзяць за палітыку, больш.
Адпаведна, калі якому-небудзь міліцыянту трапіцца чалавек з дыпломам ЕГУ, ён можа проста адправіць яго ў турму да высвятлення абставінаў, ну а там няхай высвятляюць — можа, ён ужо ў 2018 годзе запланаваў, што ЕГУ стане экстрэмісцкім. Дрэнны гумар, але і такое сёння можа быць.
Калі ЕГУ прызнаюць экстрэмісцкім, то людзі, якія на сёння маюць любую дакументальную сувязь з гэтай навучальнай установай (работнікі ВНУ, абітурыенты, студэнты), будуць знаходзіцца ў чырвонай зоне рызыкі. Для тых, хто быў датычны да яго раней, зона рызыкі, хоць і не такая высокая, але яна ёсць. Зразумела, што шукаць усіх хутчэй за ўсё не будуць, але дыплом можа быць выкарыстаны як падстава для больш глыбокай праверкі.
Але ў цэлым, з юрыдычнага пункту гледжання мы назіраем за ўзрушаючым узроўнем дэградацыі пракуратуры, якая займаецца прызнаннем надання статусу навучальным установам як экстрэмісцкім. Што гэта за інтарэсы такія Беларусі палітычныя і эканамічныя, якім можа нанесці шкоду ўніверсітэт?
Можа быць у гэтым універсітэце вучылі, як збіраць дроны для краіны-агрэсара, чым цяпер займаецца адміністрацыя Лукашэнкі? Ці, можа быць, у гэтым універсітэце вучылі, як атакаваць чужыя межы пры дапамозе мігрантаў? Ці, можа быць, там вучылі, як самалёты саджаць па падробленых паведамленнях аб мініраванні?
Ды не — ніякай такой актыўнасці за ЕГУ не заўважана, і наогул, па правілах крымінальнага права, абвінавачванне павінна быць спецыфічным і канкрэтным. Гэта значыць людзей не могуць судзіць проста за забойства.
Ты павінен быць судзімы за нейкае забойства нейкага канкрэтнага Сяргея Пятровіча Іванова, якое адбылося ў канкрэтны дзень, напрыклад, 5 верасня 2020 года, у канкрэтным месцы, пры канкрэтных абставінах. Тады гэта будзе адпавядаць патрабаванням Крымінальнага кодэкса, здаровага сэнсу і міжнароднага права.
То бок, калі ў гэтай логіцы вы змагаецеся з экстрэмізмам, то вы павінны абгрунтаваць, які канкрэтна экстрэмізм здзяйсняў ЕГУ. Бомбу вучыў рабіць студэнтаў? Навучаў спецыяльным прыёмам задушвання амапаўцаў? У чым канкрэтна выяўлены экстрэмізм?
А калі абвінавачваюць з такой агульнай фармулёўкай, што тыпу наносіў шкоду інтарэсам, гэта кажа пра тое, што канкрэтнага абвінавачвання сфармуляваць не атрымалася — таму што яго і няма. Таму што гэта абвінавачванне-фікцыя і цалкам незаконна.