Хто плаціць у адносінах: хлопец, дзяўчына ці 50/50?
Хто плаціць у адносінах: хлопец, дзяўчына ці 50/50 / @rubanau_collage
Хто павінен плаціць на спатканні? Хлопец, дзяўчына ці пароўну? Хто аплачвае кватэру? Хто каму і колькі павінен даваць грошай на хацелкі партнёра?
У інтэрнэце тысячы ролікаў і спрэчак на гэтую тэму. Меркаванні падзяліліся: адны лічаць, што мужчына павінен плаціць за ўсё, хтосьці прытрымліваецца прынцыпу "50 на 50".
Заўважым, што падобныя спрэчкі вядуцца часцей сярод маладых людзей з Усходняй Еўропы. У краінах Захаду, здаецца, усё даўно сышліся на тым, што дзяліць даходы і расходы трэба пароўну, а спадарожніка жыцця ўспрымаць як партнёра.
Еўрарадыё паразмаўляла з прадстаўнікамі двух лагераў, паслухала іх аргументы, а гендарная даследчыца расказала, чаму патрыярхат не выгадны мужчынам.
Мацвей, 25 гадоў: "Як быццам усе нагледзеліся меладрам па "Расія-1" пра прасцячак і мільянераў"
Мае першыя сур'ёзныя адносіны пачаліся ва ўніверсітэце. Было вельмі лёгка, проста, зразумела, без якіхсьці грашовых "забабонаў". У нас проста на падкорцы было, што ніхто з нас адзін аднаму ніякіх грошай не павінны. Нават думкі такой не прыходзіла.
Праз пару гадоў мы разышліся. Я пачаў хадзіць на новыя спатканні, мець стасункі з дзяўчатамі. Мне нескладана было заплаціць за ўмоўную каву на першай сустрэчы.
Але ў будучыні, я, вядома, разлічваў, што мы будзем адэкватна і больш-менш пароўну зводзіць наш бюджэт.
Але жыццё аказалася нашмат больш суровым, чым я чакаў. Шмат якія дзяўчыны проста на першым спатканні казалі маўляў "ну калі ты не можаш здымаць кватэру на нас дваіх, то навошта мне такі хлопец патрэбны?”. Або казалі: "Мужчына павінны, таму што ён моцны".
Для мяне гэта быў шок, рэальна шок. Тыпу, а чаму так наогул склалася? Я хлопчык, ты — дзяўчынка. І далей што?
Уявім, што мы хадзілі ў адзін садок, сядзелі за адной партай у школе, паступілі ў адзін універ, уладкаваліся на працы. І ёй я штосьці павінен, таму што хлопец? Гэта ж дзіч поўная.
— Цяпер нават у маладых сем'ях выдаткі не 50 на 50. Той жа дэкрэтны адпачынак — ён жа за дагляд за дзіцем, а не мацярынскі адпачынак. І па-добраму, ён павінен падзяляцца на дзве часткі, паколькі і ў бацькі, і ў маці па сямейным кодэксе роўныя абавязкі.
Але ў нас гэта ўсё роўна кладзецца на жанчыну. Яшчэ да 2020 года жанчына траціла ў 2-2,5 разы больш часу на дом, чым мужчыны.
Калі мужчыны выступаюць за патрыярхат, то яны і будуць атрымліваць такія несправядлівыя дыспрапорцыі: калі адны зарабляюць больш, а другія займаюцца неаплачванай працай па дому — тады жанчыны і будуць чакаць, што за іх будуць больш плаціць.
Якія яшчэ тут могуць быць умовы? І чым грамадства больш гендэрна роўнае, тым менш мужчына будзе аплочваць побыт жанчыны.
"Жанчыны лічаць сваю прыгажосць адным з галоўных сацыяльных капіталаў і рэсурсаў"
Па словах Ірыны Сідорскай, ідэальны варыянт на спатканні — гэта калі плаціць той, хто першы паклікаў. А наогул, заўсёды трэба дамаўляцца.
— Але зноў жа, калі ўзяць жанчыну і мужчыну, якія працуюць на адной і той жа пасадзе, то жанчына зарабляе менш. І самі працадаўцы часта задумваюцца пра тое, што мужчыну грошы патрэбныя, каб утрымліваць сям'ю, а жанчыне нібыта яны патрэбныя на шпількі. У грамадстве ўсё вельмі ўзаемазвязанае, і цяжка сказаць, чаму гэта пачалося.
Акрамя таго, жанчыны лічаць сваю прыгажосць адным з галоўных сацыяльных капіталаў і рэсурсаў, дзякуючы якому іх могуць абраць мужчыны.
— Жанчын не ацэньваюць па тым, што яны робяць, якія яны людзі, наколькі яны добрыя, разумныя. Яны ацэньваюцца па тым, як яны выглядаюць, колькі ім гадоў... І тады зразумела, чаму яны так шмат выдаткуюць на спартзалу, вопратку і гэтак далей. Гэта такі абмен: яна яму аддае сваю прыгажосць, бясплатную працу па дому, "ну а ты давай, плаці".
У патрыярхальным грамадстве жанчыны разглядаюць мужчын як тых, хто будзе за іх плаціць, і гэта становіцца галоўным сацыяльным капіталам мужчыны. А ў жанчын ацэньваецца толькі маладосць і прыгажосць.
Чаму беларусы спрачаюцца пра гэта?
Ірына Сідорская лічыць, што людзі ўнутры Беларусі цяпер пазбаўленыя права што-небудзь абмяркоўваць, таму ўсё, што ім застаецца — гэта асабістыя тэмы.
— Яны не могуць сёння абмяркоўваць палітыку, сацыяльныя праблемы, не могуць абмяркоўваць тое, што ім не падабаецца. А людзі ж хочуць пагаварыць, хочуць выказаць сваё меркаванне і хочуць, каб іх пачулі.
Я думаю, што вельмі многія людзі са куды большай цікавасцю абмяркоўвалі б сацыяльна значныя рэчы, а не адносіны. Але цяпер яны пазбаўленыя такой магчымасці.
